အေမ့ခံ တတိယလူ

ေတ္ာမီစမစ္ ဂြ်န္ကားလုုိ႔စ္တိုု႔ႏွင့္အတူ လူတန္းစားခြဲျခားမွဳတိုုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အသံတိတ္ဆႏၵေဖာ္ထုုတ္ေနသည့္ ပီတာေနာ္မန္။ ၁၉ ၆၈ မကၠဆီကိုု အိုုလံပစ္၊ မီတာ ၂၀၀ ဆုုေပးပြဲ။  Photo is the courtesy of griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

ေတ္ာမီစမစ္ ဂြ်န္ကားလုုိ႔စ္တိုု႔ႏွင့္အတူ လူတန္းစားခြဲျခားမွဳတိုုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အသံတိတ္ဆႏၵေဖာ္ထုုတ္ေနသည့္ ပီတာေနာ္မန္။ ၁၉ ၆၈ မကၠဆီကိုု အိုုလံပစ္၊ မီတာ ၂၀၀ ဆုုေပးပြဲ။ 

Photo is the courtesy of griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

ဒီဓါတ္ပံုုကိုု Black Power Salute လိုု႔ သိၾကပါတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ဓါတ္ပံုုပါ။ အာဖရိကႏြယ္ဖြား အေမရိကန္ႏုုိင္ငံသား အိုုလံပစ္ခ်ံပီယံႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေတာ္မီစမစ္နဲ႔ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္တိုု႔က အိုုလံပစ္ဆုုေပးပြဲမွာ ျဖဴမည္းလူတန္းစားခြဲျခားမွဳတုုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ဆႏၵေဖာ္ထုုတ္ေနၾကတဲ့ပံုုျဖစ္ပါတယ္။ 

အေမရိကန္ျပည္တြင္း လူျဖဴလူမည္းခြဲျခားမွဳကိုု ဆန္႔က်င္ျပသခဲ့တဲ့ အမူအရာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုုင္းမွာ သူတိုု႔ ၂ ဦးရဲ႕ အျပဳအမူကိုု Silent Gesture နဲ႔ Salute ဆိုုျပီး ရုုပ္ရွင္ျပန္ရိုုက္ထားတာလည္း ရွိပါတယ္။ 

ဓါတ္ပံုုေတြ တခါတေလ လူ႔အျမင္ကိုု လွည့္ဖ်ားတတ္တယ္။ ဥပမာဒီတစ္ပံုုကိုုၾကည့္ပါ။

၁၉ ၆၈ မကၠဆီကိုု အိုုလံပစ္။ မီတာ ၂၀၀ အေျပးခ်ံပီယံ လူမည္းအမ်ိဳးသားႏွစ္ဦး။ တေယာက္က ေရႊတံဆိပ္ ဆုုရွင္ ေတာ္မီစမစ္၊ ေနာက္တေယာက္က ေၾကးတံဆိပ္ဆုုရွင္ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္။ 

ဒါေပမယ့္ ဒီဓါတ္ပံုုမွာ လူမည္းႏွစ္ဦးအျပင္ ေငြတံဆိပ္ဆုုရ လူျဖဴတစ္ဦးလည္း ပါေနေသးတယ္။ လက္မေျမွာက္ဘဲ ဒီအတိုုင္းၾကီးရပ္ေနတဲ့ လူျဖဴဘယ္သူလည္း။ 

ဓါတ္ပံုုကိုု ေသခ်ာၾကည့္ပါ။ ဖိနပ္မပါ ေျခဗလာ၊ ေျခအိတ္မဲေတြ၀တ္ထားတဲ့ လူမည္းႏွစ္ဦး။ ေခါင္းေတြငိုုက္စိုုက္ခ်ထားတယ္။ အေမရိကန္ႏိုုင္ငံေတာ္သီခ်င္း ျဖစ္တဲ့ “The Star-Spangled Banner” တီးမွဳတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတိုု႔ရဲ႕ လက္အိတ္မဲမဲေတြကိုု ေလထဲမွာ ေျမွာက္ျပထားတယ္။ မာတင္လူသားကင္းနဲ႔ ေဘာဘီကေနဒီတိုု႔လိုု လူမည္းအေရးလွဳပ္ရွားတဲ့ အထင္ကရေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး အသက္စေတးခဲ့ရတဲ့အထိ အေမရိကန္မွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမွဳ အရွိန္အဟုုန္ျမင့္ေနတယ္။ ဒီေျခဗလာ လူမည္းအားကစားသမားႏွစ္ေယာက္ရ႕ဲ ဆုုယူအျပီး အခုုလိုုပံုုစံ ဆႏၵေဖာ္ထုုတ္တာဟာ တကယ့္ကိုု အရဲတင္းလြန္းတယ္လိုု႔အားလံုုးက ယူဆခဲ့ၾကတယ္။

ဆန္ဟိုုေဆးတကၠသိုုလ္ေရွ႕ ျမင္ေတြ႔ရသည့္ ေတာ္မီစမစ္ႏွင့္ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္တိုု႔၏ ရုုပ္တုု
Photo is the courtesy of http://griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

၂၀၀၅ ခုုႏွစ္က်ေတာ့ ဒီလူမည္းအားကစားသမားႏွစ္ေယာက္ တက္ခဲ့ဖူူးတဲ့ ဆန္ဟိုုေဆးစတိတ္တကၠသိုုလ္က သူတိုု႔ႏွစ္ဦးကိုု ဂုုဏ္ျပဳျပီး ေက်ာင္းေရွ႔မွာ ရုုပ္ထုုၾကီးစိုုက္ထူခဲ့တယ္။ သူတိုု႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ အသြင္အျပင္ကိုု ဓါတ္ပံုုထဲကအတိုုင္း ပံုုစံတူ ထုုလုုပ္ထားတယ္။ အျမင့္အားျဖင့္ ၂၂ ေပ အရွည္ရွိပါတယ္။ လူအခြင့္အေရးနဲ႔ သာတူညီမွ်ျဖစ္ေရးအတြက္ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာကေန တိုုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ အိုုလံပစ္ျပန္အားကစားသမားႏွစ္ဦးကိုု အခုုလိုု ဂုုဏ္ျပဳခဲ့ရတဲ့အထိ သူတိုု႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ ဓါတ္ပံုုထဲက အမူအရာက တာသြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီဓါတ္ပံုုဟာ တကယ့္ကိုု သမိုုင္း၀င္လွတဲ့ ဓါတ္ပံုုဆိုုလည္းမမွားပါဘူး။ ဒီပံုုထဲက လူမည္းႏွစ္ဦးထက္ပိုုျပီး ဘယ္သူကမ်ား ေငြတံဆိပ္ဆုုရ လူျဖဴကိုု စိတ္၀င္တစား ေမးျမန္းစိစစ္ပါေတာ့မလဲ။ ကားလိုု႔စ္နဲ႔ စမစ္တိုု႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ အသံတိတ္ဆႏၵျပမွဳအလယ္မွာ ဒီတေယာက္က ေရခဲတံုုးၾကီးလိုုုု ဘာအသြင္အျပင္အမူအရာမွ မျပဘဲ ရပ္ေနတယ္။ သူက ဘာလဲ။ ဘယ္သူလဲ။  

၁၉ ၆၈ မကၠဆီကိုု အိုုလံပစ္ညျခမ္းမွာ လူမည္းအားကစားသမားႏွစ္ဦးနဲ႔အတူ  သူရဲေကာင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့သူဘယ္သူရွိဦးမလဲ။ ဒီေမးခြန္းရဲ႕ အေျဖက လူတိုုင္းကိုု အံ့အားသင့္သြားေစလိမ့္မယ္။ ဓါတ္ပံုုထဲက လူျဖဴဟာ အိုုလံပစ္ညျခမ္းမွာ လူမည္းအားကစားသမားေတြနည္းတူ ရဲ၀ံ့စြာနဲ႔ မိမိယံုုၾကည္ရာကိုု ေဖာ္ထုုတ္ျပသခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔နာမည္က ပီတာေနာ္မန္ပါ။ ၾသဇီအားကစားသမားပါ။ မီတာ ၂၀၀ ေနာက္ဆံုုးဖိုုင္နယ္ေျပးပြဲကိုု ဆီမီးစံခ်ိန္ ၂၀.၂၂ စကၠန္႔ နဲ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ထက္ပိုုျပီး ဆီမီးမွာ စြမ္းေဆာင္ႏုုိင္သူ ႏွစ္ဦးကေတာ့ ေတာ္မီစမစ္နဲ႔ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္တိုု႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္မီက ၂၀.၁၄ နဲ႔ ကားလိုု႔စ္က ၂၀.၁၂ ပါ။ 

ဆီမီးရလဒ္ေတြကိုုၾကည့္ရင္ ဖိုုင္နယ္ကေတာ့ လူမည္းႏွစ္ဦးရဲ႕ ပြဲလိုု႔ အားလံုုးက ထင္ေၾကးေပးမွာပဲ။ ေနာ္မန္ဆိုုတဲ့  ၾသဇီလူျဖဴကိုု ဘယ္သူမွလည္း သိတာမဟုုတ္ဘူး။ ဆီမီးမွာ တပြဲတိုုးေကာင္းခဲ့လိုု႔ ဖိုုင္နယ္ေရာက္လာတဲ့သူပဲလိုု႔ အားလံုုးသတ္မွတ္ၾကမွာပဲ။  

ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္ကိုု ေက်ာ္ျဖတ္ျပီး ေငြတံဆိပ္ယူခဲ့တဲ့ ၾသဇီအားကစားသမား ေနာ္မန္ဟာ အရပ္ ၅ ေပ ၆ လက္မသာရွိတဲ့ လူပုုကေလးျဖစ္ပါတယ္။ စမစ္ေရာ ကားလိုု႔စ္ပါ အရပ္ ၆ ေပ ၂ လက္မအထက္ရွိၾကပါတယ္။ 

ဖိုုင္နယ္ေရာက္ေတာ့ ပီတာေနာ္မန္ဆိုုတဲ့ သြယ္လ်တဲ့ကိုုယ္ခႏၶာပိုုင္ရွင္ အားကစားသမားက သူ႔ဘ၀တစ္သက္စာ အမွတ္ရေနေစရမယ့္ စံခ်ိန္ကိုု စိုုက္ထူျပခဲ့ပါတယ္။ မီတာ ၂၀၀ ကိုု ၂၀.၀၆ နဲ႔ ပန္း၀င္ခဲ့တယ္။ သူ႔ဘ၀တေလ်ာက္လံုုးအတြက္ အေကာင္းဆံုုးစံခ်ိန္လည္းျဖစ္ခဲ့တယ္။ ၾသဇီတစ္ေယာက္ တင္ထားတဲ့ စံခ်ိန္။ ၄၇ ႏွစ္ၾကာျပီးတဲ့ အခ်ိန္အထိဘယ္သူမွ ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုုင္ျခင္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။ ဓနသဟာယအားကစားျပိဳင္ပြဲမ်ားရဲ႕  အေကာင္းဆံုုးစံခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေနာ္မန္ကံမေကာင္းခဲ့ပါ။ ဂ်က္ေလယာဥ္လိုု႔ အမည္ေျပာင္ရထားတဲ့ ေတာ္မီစမစ္က ေနာ္မန္ရဲ႕ စံခ်ိန္ကိုုခ်ိဳးျပီး ကမၻာ့စံခ်ိန္တင္ျပႏုုိင္ခဲ့တယ္။ အိုုလံပစ္ညျခမ္းရဲ႕ မီတာ ၂၀၀ ေျပးပြဲဟာ ရင္သပ္ရွဳေမာစရာေကာင္းလြန္းခဲ့တာ အမွန္ပါ။ 

ျပိဳင္ပြဲျပီးေတာ့ ဆုုေပးပြဲေနာက္ကလိုုက္တာ ထံုုးစံပဲ။ အိုုလံပစ္သမုုိင္းမွာ စမစ္၊ ကားလိုု႔စ္နဲ႔ ေနာ္မန္တိုု႔ သံုုးေယာက္ တက္ယူခဲ့တဲ့ ဒီဆုုေပးပြဲေလာက္ ဘယ္ဆုုေပးပြဲအခမ္းအနားက ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ကိုု အမွတ္ရေစမွာတုုန္း။ တကယ့္ကိုု စိတ္လွဳပ္ရွားစရာ ေကာင္းလြန္းလွတဲ့ ဆုုေပးပြဲအခမ္းအနားပါပဲ။ 

မိမိတိုု႔ကိုု ခြဲျခားဆက္ဆံေနတဲ့ လူေတြရွိေနရာ အမိႏုုိင္ငံေတာ္ကိုု ကိုုယ္စားျပဳျပီး ဂုုဏ္ထူးေဆာင္ေပးခဲ့ၾကတဲ့ လူမည္းႏွစ္ဦး။ မိမိထက္ အရပ္အေမာင္းအားျဖင့္ မ်ားစြာျမင့္မားျပီး ကမၻာေက်ာ္ေနျပီျဖစ္တဲ့ လူထြားၾကီးႏွစ္ဦးကိုု ရင္ေပါင္တန္းအံတုုျပခဲ့တဲ့ လူပိန္လူျဖဴ ဂ်ပုုကေလး။ 

အဲဒါေတြထက္ပုုိျပီး အမွတ္ရေနေစရမယ့္ အခိုုက္အတန္႔ကာလ။ ၾကိဳတင္စီမံထားတာမ်ိဳးလညး္မဟုုတ္၊ တကယ့္ကိုု ၾကီးက်ယ္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ၾကီးတစ္ခုု အိုုလံပစ္ဆုုေပးပြဲစင္ျမင့္ထက္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္။ စမစ္နဲ႔ ကားလိုု႔စ္တိုု႔က လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ သူတိုု႔ဘယ္လိုု တိုုက္ပဲြ၀င္သလဲဆိုုတာကိုု ပရိသတ္ထံ ျပသဖိုု႔ ဆံုုးျဖတ္ခဲ့ၾကျပီးျဖစ္တယ္။ သူတိုု႔ဒီလုုိ လုုပ္မယ္ဆိုုတဲ့ သတင္းကိုုလည္း အေျပးအားကစားသမားေတြအားလံုး သိျပီးေနျပီ။ 

ေနာ္မန္ဆိုုတာ လူျဖဴ ၾသဇီအမ်ိဳးသား။ ၾသစေတးလ်မွာလည္း အဲဒီတုုန္းက တကယ့္ကိုု တင္းက်ပ္တဲ့ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမွဳ ဥပေဒက်င့္သံုုးေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ တင္းက်ပ္သလဲဆိုုရင္ နယ္လ္ဆင္မင္ဒဲလားတိုု႔ေျမ ေတာင္အာဖရိကရဲ႕ ဥပေဒအလား တင္းက်ပ္ပါတယ္။ လူျဖဴမဟုုတ္သူေတြကိုု ျပည္၀င္ခြင့္မေပးဖိုု႔၊ ၾသဇီေဒသခံ အေဘာ္ရီဂ်င္းလူမည္းေတြကိုု ခြဲျခားဖိႏွိပ္ဖိုု႔ ၊ ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္လဲဆိုုရင္ အေဘာ္ရီဂ်င္း ကေလးငယ္ေလးေတြကိုု ၾသဇီလူျဖဴေတြက အဓမၼေမြးစားပိုုင္ခြင့္ဥပေဒေတြ အထိ သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ ႏုုိင္ငံတြင္းမွာ တင္းမာမွဳ ျမင့္လာျပီး ဆႏၵျပမွဳေတြနဲ႔ ရွဳပ္ရွက္ခတ္ေနတဲ့အခိ်န္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ 

အိုုလံပစ္ဆုုေပးပြဲ။ လူမည္းအေမရိကန္ႏွစ္ဦးက လူျဖဴပိန္ေသးကိုု ေမးပါတယ္။ 

လူမည္းႏွစ္ဦး - မင္းလူ႔အခြင့္အေရးဆိုုတာကိုု ယံုုလား။ 

လူျဖဴပိန္ေသး -  ယံုုတယ္၊ လက္ခံတယ္။ 

လူမည္းႏွစ္ဦး - မင္းဘုုရားရွင္ (God) ကိုု ယံုုလား။

လူျဖဴပိန္ေသး - ငါ ကယ္တင္ခ်င္းတပ္ (Salvation Army) ကိုု ေရာက္ဖူးတယ္။ ငါ ဘုုရားရွင္ (God) ကိုု ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ယံုုၾကည္လက္ခံတယ္။ 

ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္ - ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ သံုုးဦးေပါင္းျပီး လုုပ္ျပၾကမယ့္အခ်ငး္အရာက တျခားအားကစားသမားေတြမွာရွိတဲ့ ခြန္အားသတၱိေတြထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာပိုုတယ္။ လူျဖဴပိန္ေသးက ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ႏွစ္ဦးကိုု ေျဖခဲ့တယ္။ 

“ငါလည္း မင္းတိုု႔နဲ႔ အတူ ပါမယ္။”

ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္ - သူ႔မ်က္ႏွာမွာ ေၾကာက္ရြ႔႕ံမွဳအနည္းငယ္ရွိေနတာ ထင္ရွားေနတယ္။ ဒါေပမယ့္အဆံုုးမွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ေမတၱာတရားဆိုုတာကိုု သူ႔ထံကေန ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္ေလ။ 

လူသားတိုုငး္ ခြင့္တူညီမွ် ရရွိဖိုု႔ လွဳပ္ရွားမွဳမွာ အားကစားသမားေတြအေနနဲ႔ ေထာက္ခံတယ္ဆိုုရင္ တပ္ဆင္ဖိုု႔ တံဆိပ္ကိုု အိုုလံပစ္လူ႔အခြင့္အေရး ပေရာဂ်က္ကေန ထုုတ္ေပးထားတယ္။ စမစ္နဲ႔ ကားလိုု႔စ္က အဲဒီ တံဆိပ္ကိုု ရင္ဘတ္မွာ တပ္ျပီး အားကစားကြင္းထဲမွာ မတ္တပ္ရပ္ျပဖိုု႔ ဆံုုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္က လူမည္းေတြ ခံစားေနရတဲ့ ဆင္းရဲဒုုကၡကိုု ကိုုယ္စားျပဳဖိုု႔အတြက္ကေတာ့ ဖိနပ္မပါ ေျခစြပ္အမဲနဲ႔ ဆုုတက္ယူမယ္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ လူမည္းေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြရဲ႕ပါတီ Black Pahters ရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္တဲ့ အမဲေရာင္ လက္အိတ္ေတြကိုု ၀တ္ဆင္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆုုေပးမယ့္စင္ကိုု သြားခါနီးၾကည့္လိုုက္ေတာ့ လက္အိတ္က တစ္စံုုတည္းရွိတာ သိလိုုက္ရတယ္။ လူျဖဴပိန္ေသးက မင္းတိုု႔ ႏွစ္ေယာက္ တေယာက္ တဖက္စီ၀တ္ၾကေပါ့လိုု႔ ခပ္တိုုးတိုုးအၾကံေပးသြားေလရဲ႕။ 

လူျဖဴပိန္ေသး - မင္းတိုု႔ယံုုၾကည္တာကိုု ငါလည္းယံုုၾကည္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါကေတာ့ မင္းတိုု႔နဲ႔ မတူတာကိုု လုုပ္ျပမယ္။ မင္းတိုု႔ဆီမွာ ဒါမ်ိဳး တံဆိပ္ အပိုုရွိလား။ (အိုုလံပစ္ပေရာဂ်က္မွ ထုုတ္ေပးထားသည့္ လူသားအားလံုုးသာတူညီမွ် ျဖစ္ေရး ရင္ဘတ္တံဆိပ္ကိုု လက္ညွိဳးညႊန္လ်က္) အဲဒီနည္းနဲ႔ မင္းတိုု႔အတူ တသားတည္းရွိေၾကာင္း ငါေဖာ္ျပမယ္။ 

စမစ္ - ဒီလိုု ေျပာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ တုုန္လွဳပ္သြားတယ္ဗ်ာ။ ဒီလူျဖဴၾသဇီက ဘာလဲ။ သူ႔ဟာသူ ေငြတံဆိပ္ကိုု ေအးေအးယူျပီး ထြက္သြားရင္ ျပီးသြားမွာပဲေလ။ “ဒီမယ္ ငါမွာေတာ့ ဒါပဲ ရွိတယ္။ ငါ့မွာ ရွိတာေတာ့ မင္းကိုု မေပးႏုုိင္ဘူး။ ေအး၊ ဒါေပမယ့္ ဟိုုးက လူ႔အခြင့္အေရးလွဳပ္ရွားသူ ေပါလ္ေဟာဖ္မန္းဆိုုတဲ့လူဆီမွာ တစ္ခုုရွိတယ္၊ မင္းေတာင္းယူေပေတာ့။”

ေပါလ္ေဟာ့ဖ္မန္း - လူျဖဴတစ္ေယာက္သာ ငါ့ဆီက ဒီတံဆိပ္ေတာင္းရင္ ဘုုရားရွင္ကိုု သက္ေသတည္ပါတယ္၊ ငါေသခ်ာေပါက္ေပးမွာပဲ။ “က်ဳပ္မွာရွိတဲ့ တစ္ခုုတည္းေသာ တံဆိပ္ကိုု ေနာ္မန္ဆီ ေပးပစ္လိုုက္တယ္ေလ”။

ပီတာေနာ္မန္ရင္ဘတ္တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲခဲ့သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး အိုုလံပစ္ပေရာဂ်က္တံဆိပ္ပံုု Photo is the courtesy of http://griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

ပီတာေနာ္မန္ရင္ဘတ္တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲခဲ့သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး အိုုလံပစ္ပေရာဂ်က္တံဆိပ္ပံုု

Photo is the courtesy of http://griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

အိုုလံပစ္ခ်န္ပီယံသံုုးဦး ဆုုခ်ီးျမွင့္မယ့္ စင္ဆီလွမ္းသြားၾကေလျပီ။ ေနာက္ပိုုင္း ျဖစ္ပ်က္လာမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြက သမိုုင္းစာမ်က္ႏွာထက္ ကဗၺည္းေရးထိုုးမွတ္တမ္း၀င္ခဲ့ပါသည္။

လူျဖဴေနာ္မန္ - ဘာေတြျဖစ္ေနခဲ့လဲဆိုုတာ ကြ်န္ေတာ္ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအားကစားသမားႏွစ္ေယာက္က အေမရိကန္ႏိုုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းဆိုုတဲ့အခါ သူတိုု႔အၾကံအတိုုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္တယ္ဆိုုတာ ကြ်န္ေတာ္မွတ္မိေနတယ္။ ႏုုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းဆံုုးသြားတဲ့အထိ အဲဒီလက္အိပ္မည္းၾကီးေတြကိုု ေလထဲမွာ ေျမွာက္ထားခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေနာက္ အားကစားကြင္းၾကီးတစ္ခုုလံုုး တိတ္ဆိတ္သြားေတာ့တာပဲ။

အေမရိကန္ အိုုလံပစ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ ဒီလူမည္းႏွစ္ဦးကေတာ့ သူတိုု႔လုုပ္ခဲ့တဲ့ လုုပ္ရပ္အတြက္ ထိုုက္သင့္တာကိုု ျပန္ေပးရမယ္ဆိုုျပီး က်ိန္း၀ါးခဲ့ပါသတဲ့။ ဒီလိုုအျပဳအမူက အားကစားနဲ႔ လားလားမွ် မပတ္သတ္ဘူးလိုု႔လည္း သူက ထင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ စမစ္နဲ႔ ကားလိုု႔စ္ကိုု အေမရိကန္ အိုုလံပစ္အဖြဲ႔ကေန ခ်က္ခ်င္းထုုတ္ျပစ္ခဲ့ပါတယ္။ တည္းခိုုရာ အုုိလံပစ္ရြာကေနလည္း ေမာင္းထုုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ပီတာေဟာ္ဖ္မန္းကိုုလည္း စည္းကမ္းခ်ိဳးေဖာက္မွဳနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ ကမၻာ့အျမန္ဆံုုးလူမည္းအားကစားသမားႏွစ္ေယာက္က အသက္အႏၱရာယ္ျခိမ္းေျခာက္မွဳေတြနဲ႔ ဆက္တိုုက္ရင္ဆိုုင္ခဲ့ရပါတယ္။ 

ဒါေပမယ့္ သူတိုု႔ႏွစ္ဦးဟာ လူ႔အခြင့္အေရးတိုုက္ပြဲမွာ ခ်န္ပီယံေတြျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုုတာကိုု အခ်ိန္က သက္ေသထူသြားခဲ့ပါျပီ။ သူတိုု႔နွစ္ဦးက ၁၉ ၆၈ အေမရိကန္အိုုလံပစ္အဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အားကစားသမားႏွစ္ဦးအျဖစ္ ျပန္လည္အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရသလိုု၊ သူတိုု႔ရဲ႕ ဆုုယူစဥ္အျပဳအမူကိုု ဆန္ဟိုုေဆးတကၠသိုုလ္ဥပစာမွာ ရုုပ္ထုုၾကီးထုုျပီး ဂုုဏ္ျပဳခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီရုုပ္ထုုၾကီးမွာ ပီတာေနာ္မန္ေတာ့ မပါပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၁၉ ၆၈ အိုုလံပစ္ရဲ႕ သူရဲေကာင္းၾကီးကိုု ဘယ္သူကမွ အထူးတလည္ သိကြ်မ္းတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးေလ။ 

ကိုုယ့္ဟာကိုု ဖာသိဖာသာနဲ႔ေနျပီး ေငြတံဆိပ္ယူျပီး သူရဲေကာင္းပမာ အိမ္ျပန္ႏုုိင္တဲ့အခြင့္အေရးကိုု လ်စ္လ်ဴျပဳခဲ့သူ ေနာ္မန္။ သူ႔လုုပ္ရပ္ေၾကာင့္ မကၠဆီကိုု အိုုလံပစ္ေနာက္ပိုုင္း ဘယ္အိုုလံပစ္ျပိဳင္ပြဲကိုုမွ ေျခခ်ခြင့္မရေတာ့ျပီ။ ျမဴးနစ္အိုုလံပစ္ ေျခစစ္ပြဲ မီတာ ၂၀၀ ကိုု အၾကိ္မ္ေပါင္း ၁၃ ၾကိမ္၊ မီတာ ၁၀၀ ကိုု အၾကိမ္ေပါင္း ၅ ၾကိမ္တိတိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပမယ့္ ၾသစေတးလ်အိုုလံပစ္ေကာ္မတီက ေနာ္မန္ကိုု မေရြးေတာ့ပါ။ 

ျမဴးနစ္မွာ ပါခြင့္မရေတာ့တာ သိလ်ွင္ သိခ်င္း ေနာ္မန္တစ္ေယာက္ အားကစားသမားဘ၀ကေန အနားယူသြားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုုႏွစ္ ဆစ္ဒနီအိုုလံပစ္ မွာလည္း ႏုုိင္ငံဂုုဏ္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ ေနာ္မန္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မွဳကိုု အသိအမွတ္ျပဳ မခံခဲ့ရပါ။ ပီတာေနာ္မန္ကိုု ဆစ္ဒနီအိုုလံပစ္ပြဲတက္ေရာက္ဖိုု႔ ဘယ္သူမွ ဖိတ္ၾကားခဲ့တာမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါ။ 

ဒါကိုု အေမရိကန္အိုုလံပစ္ေကာ္မတီက သိရွိသြားတဲ့အတြက္ အေမရိကန္အိုုလံပစ္ကစားသမားေတြနဲ႔အတူ ဆစ္ဒနီကိုု ေလယာဥ္ပ်ံတစ္စီးထဲစီးျပီး ျပန္သန္းေပးဖိုု႔နဲ႔ အေမရိကန္အိုုလံပစ္ေကာ္မတီရဲ႕ ကိုုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ပါ၀င္ဖိုု႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္အေျပးခ်ံပီယံ မိုုက္ကယ္ဂြ်န္ဆင္ကလည္း ေနာ္မန္ကိုု တေလးတစား ဂုုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ 

ပီတာေနာ္မန္တစ္ေယာက္ ၂၀၀၆ ခုုႏွစ္ ေအာက္တိုုဘာ ၉ မွာ ႏွလံုုးေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာ္မန္ရဲ႕ စ်ာပနကိုု ရင္ေပါင္တန္းရပ္ျပီး လူတန္းစားခြဲျခားမွဳကိုု ဆန္႔က်င္ျပခဲ့တဲ့ လူမည္းၾကီးနွစ္ေယာက္တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ရုုပ္ကလပ္ထည့္သြငး္ထားရာ အေခါင္းကိုု လူမည္းၾကီးႏွစ္ဦးက ဂုုဏ္ယူ၀မ္းနည္းစြာ ပခံုုးထက္ထမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။ 

ပီတာေနာ္မန္၏စ်ာပနတြင္ ရုုပ္ကလပ္ကိုု ထမ္းပိုုးျပီး ဂုုဏ္ျပဳေပးခဲ့ၾကသည့္ ပီတာ၏သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ဦး၊ ေတာ္မီစမစ္ႏွင့္ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္
Photo is the courtesy of http://griotmag.com/en/white-man-in-that-photo/

“ဤသည္ကား ပီတာေနာ္မန္တစ္ေယာက္ ေတာ္မီစမစ္ နဲ႔ ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္တိုု႔ကိုု လူတန္းစားခြဲျခားေရးတိုုက္ပြဲမွာ ကူညီေပးခဲ့တာမဟုုတ္ပါ။ ဤသည္ကား ပီတာေနာ္မန္တစ္ေယာက္ မိမိ၏ ယံုုၾကည္ရာကိုုသာ ေဖာ္ထုုတ္ျပသခဲ့ျခင္းပါေပ။” (ဂြ်န္ကားလိုု႔စ္) 

http://edition.cnn.com/2012/04/24/sport/olympics-norman-black-power/index.html ကိုုမွီျငမ္းပါသည္။